Humanistische Psychologie
Behaviorisme is de psychologische stroming die de basisprincipes vormt voor het huidige onderwijs. In de ogen van een behaviorist is de mens bij de geboorte een blanco blad, dat in de loop van zijn leven gevuld dient te worden. Door onderwijs en opvoeding vindt een soort van ‘opslag’ van kennis plaats, waardoor de mens gevormd wordt.
Het behaviorisme gaat terug naar de ontdekkingen van Pavlov. Pavlov heeft uitgebreid onderzoek gedaan, door middel van dierenexperimenten, naar het leren van mensen. Pavlov kwam er achter dat de fysiologische of aangeboren reflex vervangen kon worden door een geconditioneerde reflex. Het gaat hierbij om een principe waarbij twee gebeurtenissen die vaak tegelijkertijd of vlak na elkaar plaatsvinden ertoe leiden dat de ene gebeurtenis dezelfde functie voor het gedrag kan krijgen als de andere. Ook ontdekte Pavlov dat de geconditioneerde reflex weer uitdoofde wanneer de respons na de stimulus niet meer werd aangeboden. Pavlov nam aan dat alle menselijke gedragingen volgens dit type leerproces werden geleerd. Pavlov en het behaviorisme negeren daarmee verschillen tussen mensen (bijvoorbeeld het karakter) maar ook dat er meer manieren van leren zijn dan opslag van kennis en prikkel aan gevolg koppelen. De humanistische psychologie of Third Force Psychology was een reactie op het behaviorisme en de psychoanalyse.
Belangrijke aanhangers van de Humanistische stromingen:
- Maslov
- Rogers
- Gordon
Korte beschrijving wie dit zijn:
Volgens Mavlov wordt iemands gedrag en persoonlijkheid bepaald door het streven naar de vervulling van bepaalde behoeftes. In de onderstaande piramide kun je lezen welke behoeftes dat zijn.
Volgens de theorie van Maslov moeten mensen eerst de laagste behoefte grotendeels hebben, voordat ze kunnen doorgaan naar een hogere behoefte in de piramide.
Voorbeeld: Iemand die door een museum loopt (zoeken naar schoonheid) en honger (fysiologische behoefte) krijgt, zal proberen iets te eten voordat hij verder kan gaan met het zoeken naar meer schoonheid. Na het eten schuift de persoon terug naar het zesde niveau omdat aan alle tussenliggende niveaus nog steeds voldaan is. Krijgt hij echter intussen bericht dat zijn huis afgebrand is, zal hij eerst naar die behoefte teruggaan om deze te 'bevredigen'. Alle tussenliggende niveaus kunnen op verschillende momenten doorlopen worden, en deze worden niet per definitie overgeslagen.
Zodra deze behoeften zijn bevredigd, laten andere behoeften zich gelden: de social.
Carl Rogers zag incongruentie als het centrale probleem bij alle vormen van gedragsproblemen en bij alle stoornissen. iemand met een stoornis is volgens hem van zichzelf vervreemd en ontwikkelt zich daarom op een onevenwichtige manier. De schreefgroei kan qua uitingsvorm verschillen. (Verslaving, depressie, angsten, gedragsproblemen) maar steeds is het een uiting van een verstoorde ontwikkeling van het 'zelf'. Als een man een misdaad heeft gepleegd, bijvoorbeeld hij komt in een kroeg, ziet een man en associeert hem met zijn vader. vroeger werd hij misbruikt en geslagen door zijn vader. dus hij ziet die man in de kroeg niet als een positief denkbeeld. hij vermoord de man in de kroeg, zonder dat hij hem eigenlijk kent. Carl Rogers denkt hierbij natuurlijk aan een misdaad. Maar hij wil de man helpen, en ziet er het positieve ervan in. Hij is over zijn grenzen gegaan. is in gegaan op zijn vader. en helpt hem zo met zijn psychologische problemen.
Voorbeeld een man heeft een moeilijke jeugd gehad grotendeels door zijn vader, denk hierbij aan mishandeling etc. jaren nadat deze persoon dit heeft weggestopt loopt hij een kroeg binnen en ziet een man aan de bar staat en associeert hem met zijn vader. hij loopt op de man af en vermoord hem. hier krijgt hij natuurlijk gevangenis straf voor. Wat Carl Rogers nu vindt.. hij als psycholoog gaat met de man praten en vind dat hij er niet te veel voor hoeft te boeten en ziet het als een positief moment uit zijn leven. Hij durfde eindelijk tegen zijn 'vader'in te gaan. Ook al was het hem niet. Zo denkt Rogers hem te helpen bij zijn proces.
De Gordon-methode gaat uit van de gelijkwaardigheid in relaties, zodat iedereen zichzelf kan zijn en betekent dit dat de opvoeder het kind in zijn waarde laat en respectvol benadert. Eigenlijk zijn het de democratische principes die binnen het gezin worden geïntroduceerd. Het succes van Thomas Gordon volgt uit zijn vermogen om de opvoedtheorie op een congrete. praktische manier te vertalen. Op de volgende afbeelding is het gedragsraam van Gordon te zien.
voorbeeld: als je moe uit je werk thuiskomt, nog piekerend over een discussie met een collega, nog even snel moet koken en dus eigenlijk behoefte hebt aan rust, zal het je moeite kosten om aandachtig te luisteren naar het verhaal van je kind over zijn ruzie met een vriendinnetje. In plaats van met maar één oor te luisteren is het beter om tegen je kind te zeggen dat je moe bent en later graag naar zijn verhaal wil luisteren
